DILI, 22 Juรฑu 2025
Primeiru Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmรฃo ofisialmente entrega uma foun bรก uma-kaโin hitu (7) iha aldeia Becuse-Kraik, Suku Becora, postu administrativu Kristu Rei, munisรญpiu Dili, domingu (22/06/2025).
Serimรณnia entrega neโe hahรบ ho tara tais hosi famรญlia hitu neโe bรก Primeiru-Ministru, kontinua ho tesi fita no bensaun bรก uma foun sira hosi Padre Roberto Cosat, SVD.
Primeiru-Ministru hateten, ema hotu-hotu neโebรฉ halibur-malu iha neโe nuโudรกr famรญlia ida deโit, ida-neโe mak hanaran fraternidade umana.
โ๐๐ญ๐ ๐ฅ๐ ๐ก๐ข๐ฅ๐ข ๐ฆ๐๐ข-๐ก๐จ๐ฌ๐ข ๐ง๐โ๐๐๐ฬ, ๐ง๐ข๐ง๐ข๐ ๐๐ฆ๐๐ง ๐ฆ๐๐ค ๐ฌ๐ฬ ๐ง๐จ ๐ก๐๐ฅ๐ ๐ข๐ก๐ ๐ง๐โ๐๐๐ฬ. ๐๐ญ๐ ๐ก๐๐ฆ๐ฎ๐ญ๐ฎ๐ค ๐ก๐๐ฅ๐ข๐๐ฎ๐ซ-๐ฆ๐๐ฅ๐ฎ ๐ก๐จ ๐ค๐จ๐ง๐ญ๐๐ง๐ญ๐ ๐ข๐ก๐ ๐๐๐ฆ๐ขฬ๐ฅ๐ข๐ ๐ข๐๐ ๐๐โ๐ข๐ญ,โ Xefe Governu hateten.
Xefe Governu konisdera katak loos, dala ruma ema sente katak justisa atu defende fali ema sira neโebรฉ mak iha osan, ema neโebรฉ mak iha koneksaun bรก malu.
Tanba neโe mak iha momentu neโebรก dader-san ida, grupu feto ida kompostu hosi inan ida ho nia oan sira hamriik iha uma oin Lecidere dehan katak ema sobu daudaun ona sira-nia uma.
โ๐๐ก๐ ๐๐๐๐๐ซ๐ฌ๐๐ง ๐ง๐โ๐๐๐ฬ ๐ค๐๐๐๐ง ๐ก๐โ๐ฎ ๐ฆ๐๐ข ๐๐ฎ๐ง๐ข ๐ข๐ก๐ ๐๐๐ญ๐ข๐ง ๐ข๐๐-๐ง๐โ๐ ๐ก๐โ๐ฎ ๐ก๐๐ซ๐๐ ๐ฌ๐ข๐ซ๐-๐ง๐ข๐ ๐ฌ๐๐ฌ๐๐ง ๐ข๐ก๐ ๐ก๐จ๐ญ๐ฎ ๐จ๐ง๐ ๐ฅ๐ข๐ฎ๐ซ. ๐๐ข๐ซ๐ ๐๐ญ๐ฎ ๐ฌ๐จ๐๐ฎ ๐ญ๐ฬ๐ง ๐จ๐ง๐ ๐ฉ๐๐ซ๐ญ๐ ๐ฌ๐จ๐ซ๐ข๐ง ๐ง๐โ๐๐๐ฬ ๐ง๐จ ๐ก๐โ๐ฎ ๐ญ๐ฎ๐ฎ๐ซ ๐ค๐๐๐๐ง ๐ข๐ก๐-๐ง๐โ๐ ๐ก๐จ๐๐ข ๐๐๐ก๐๐ง, ๐ฌ๐ ๐ข๐ฆ๐ข ๐ฌ๐จ๐๐ฎ ๐ญ๐ฬ๐ง ๐ข๐๐ ๐ง๐โ๐๐๐ฬ ๐ข๐ฆ๐ข ๐จ๐ก๐จ ๐ญ๐ข๐ก๐ ๐ก๐โ๐ฎ ๐ฆ๐๐ค ๐ข๐ฆ๐ข ๐ฌ๐จ๐๐ฎ,โ PM Xanana konta tuir.
Neโe tanba laโos primeira vez Kay Rala Xanana Gusmรฃo mai tuur iha neโe hodi koโalia ho apa no ama sira iha-neโe dehan katak, ema neโebรฉ lori problema neโe iha Justisa laโรณs rai naโin.
โ๐๐๐ง๐๐ ๐ง๐โ๐ ๐ข๐ญ๐ ๐ฉ๐ซ๐๐ฌ๐ข๐ณ๐ ๐๐ญ๐ฎ ๐๐ ๐ซ๐๐๐๐ฌ๐ ๐๐ฬ ๐ซ๐๐ข-๐ง๐โ๐ข๐ง ๐๐ข๐๐๐ง๐ญ๐ ๐๐ ๐๐๐ฌ๐ฎ๐ฌ ๐๐ข๐๐ข๐ ๐๐ฅ ๐ก๐จ ๐ง๐ข๐ ๐๐๐ข๐จ๐๐ง ๐ข๐ก๐ ๐ก๐๐ฅ๐ ๐๐ง๐ ๐ฅ๐๐ญ๐๐ซ๐,โ PM Xanana agradese.
Primeiru-Ministru agradese tanba Timoroan Vicente de Jesus Vidigal mak erdeiru bรก rai ida-neโe. Iha momentu neโebรก kedan bainhira Xanana Gusmรฃo ho famรญlia sira kontaktu ho nia bei-oan, dehan katak ema neโebรฉ mak lori problema neโe bรก iha justisa laโรณs rai naโin.
โ๐๐โ๐ฎ ๐ฆ๐๐ค ๐ซ๐๐ข ๐ง๐ข๐ ๐ง๐โ๐ข๐ง. ๐๐๐ข ๐ง๐โ๐ ๐ก๐โ๐ฎ ๐๐ง๐ญ๐ซ๐๐ ๐ ๐๐ฬ ๐ข๐ง๐๐ง-๐๐ฆ๐๐ง ๐ฌ๐ข๐ซ๐ ๐ข๐ก๐ ๐๐๐ญ๐ข๐ง ๐ง๐โ๐ ๐๐ญ๐ฎ ๐ก๐๐ฅ๐ ๐ญ๐๐ง๐๐ ๐ซ๐๐ข ๐ง๐โ๐ ๐๐ง๐ญ๐ซ๐๐ ๐ ๐จ๐ง๐ ๐๐๐ฌ๐๐ ๐ก๐โ๐ฎ-๐ง๐ข๐ ๐๐ฏ๐จฬ ๐ง๐ข๐ ๐ญ๐๐ฆ๐ฉ๐ฎ ๐๐ญ๐ฎ ๐๐๐ฆ๐ขฬ๐ฅ๐ข๐ ๐ฌ๐ข๐ซ๐ ๐ง๐โ๐ ๐ก๐๐ฅ๐,โ PM Xanana konta tuir lia-fuan hosi beioan Vicente de Jesus Vidigal.
Xanana Gusmรฃo dehan, tanba lia-fuan ida-neโe mak nia mai defende justisa iha fatin ida-neโe. Problema hanesan akontese mรณs iha fatin barak, maibรฉ Xanana Gusmรฃo labele defende hotu hanesan hanesan agora daudaun.
Iha mรณs kazu seluk, inan faluk ida hela iha Bedois, ema lori kazu neโe bรก toโo Tribunรกl no Xanana Gusmรฃo bรก defende, agora daudaun Xefe Governu sei halo tรกn inan faluk neโe ninia uma hanesan maluk sira iha Becusse-Kraik.
โ๐๐๐ฎ ๐ฆ๐จฬ๐ฌ ๐๐ฉ๐ซ๐๐ฌ๐ข๐ ๐ญ๐๐๐ญ๐๐๐๐ฌ ๐ก๐จ ๐๐จ๐ฏ๐ข๐ฆ๐๐ง๐ญ๐ฎ ๐๐ซ๐ข๐ ๐๐๐ ๐๐๐ง๐๐ง๐ ๐ง๐โ๐๐๐ฬ ๐ฌ๐๐ซ๐ฏ๐ข๐ฌ๐ฎ ๐ก๐จ ๐ฅ๐๐ซ๐๐ง ๐ง๐จ ๐ฌ๐๐ซ๐ฏ๐ข๐ฌ๐ฎ ๐ฅ๐ ๐ก๐ฎ๐ฌ๐ฎ ๐จ๐ฌ๐๐ง. ๐๐๐-๐ง๐โ๐ ๐ฆ๐๐ค ๐๐๐ก๐๐ง ๐๐ซ๐๐ญ๐๐ซ๐ง๐ข๐๐๐๐ ๐ฎ๐ฆ๐๐ง๐. ๐๐๐ง๐๐ ๐ข๐๐-๐ง๐โ๐ ๐ฆ๐๐ค ๐จ๐ก๐ข๐ง ๐ข๐ญ๐ ๐ก๐๐ฅ๐ข๐๐ฎ๐ซ-๐ฆ๐๐ฅ๐ฎ ๐ข๐ก๐-๐ง๐โ๐, ๐ง๐ฎโ๐ฎ๐๐ฬ๐ซ ๐๐๐ฆ๐ข๐ฅ๐ข๐, ๐๐ซ๐๐ญ๐๐ซ๐ง๐ข๐๐๐๐, ๐ง๐ฎโ๐ฎ๐๐ฬ๐ซ ๐ฆ๐๐ฎ๐ง ๐ก๐จ ๐๐ฅ๐ข๐ง,โ nia hateten.
Primeiru-Ministru apela bรก famรญlia hitu neโe atu kontinua kria ambiente ida armonia, liu-hosi hanorin oan sira atu lebele halo problema iha-neโe. Hanorin oan sira atu moris iha dame, respeita-malu no tulun-malu nuโudรกr maun-alin tanba futuru neโe iha oan sira-nia liman.
Nuneโe mรณs Josรฉ Lobato dos Santos lori famรญlia hitu neโe agradese bรก lรญder nasionรกl Kay Rala Xanana Gusmรฃo neโebรฉ sai salvadรณr bรก sira iha tempu susar nia laran, iha momentu difรญsil sira laiha ona esperansa, laiha ona laran metin tanba ema mai sobu sira-nia uma, labarik sira tanis, inan sira halerik ho matan been, laiha ema ida mak rona sira-nia halerik.
Teki-teki, Kay Rala Xanana Gusmรฃo mosu mai hanesan salvadรณr neโebรฉ lori laran metin, hamaran kiik-oan sira ho ferik sira-nia matan-been, salva hosi prosesu justisa falsu toโo hasai ninia osan rasik hodi konstrui tรกn uma dignu atu famรญlia hirak neโe bele helik-an hosi udan, anin no loron manas.
Agradese mรณs bรก naโin bรก rai maun Vicente de Jesus Vidigal neโebรฉ maski dook hosi Timor maibรฉ iha nafatin domin boโot bรก famรญlia hirak neโe hodi deklara katak, rai neโe ninian duni no entrega bรก atan-oan hirak neโebรฉ agora daudaun iha-neโe.
Agradese la nahas mรณs hatoโo bรก Movimentu Brigada Xanana (MBX) no parte hotu-hotu neโebรฉ servisu nonok la hatene kolen, la husu buat ida toโo ohin loron uma hirak neโe finaliza konstrusaun.
โ๐๐ฎ๐๐ญ ๐ก๐ข๐ซ๐๐ค ๐ง๐โ๐ ๐ก๐จ๐ญ๐ฎ ๐๐ฆ๐ข ๐๐๐ฆ๐ขฬ๐ฅ๐ข๐ ๐ก๐ข๐ญ๐ฎ ๐ง๐โ๐ ๐ค๐จ๐ง๐ญ๐ ๐ข๐ก๐ ๐๐ฆ๐ข-๐ง๐ข๐ ๐จ๐ซ๐๐ฌ๐๐ฎ๐ง ๐ฅ๐จ๐ซ๐ฅ๐จ๐ซ๐จ๐ง ๐ง๐ข๐๐ง ๐๐ญ๐ฎ ๐ฉ๐๐ซ๐ญ๐ ๐ฌ๐ข๐ซ๐ ๐ง๐โ๐ ๐๐๐ฅ๐ ๐ก๐๐ญ๐๐ง ๐ ๐ซ๐๐ฌ๐ ๐ฆ๐จ๐ซ๐ข๐ฌ ๐ง๐๐ซ๐๐ฌ๐ข๐ง ๐ก๐จ๐๐ข ๐ค๐จ๐ง๐ญ๐ข๐ง๐ฎ๐ ๐ฌ๐๐ข ๐๐๐ซ๐จ๐ฆ๐๐ค ๐๐ข๐ง๐ข๐ ๐ฅ๐ข๐ฆ๐๐ง ๐๐ข๐ง ๐๐ญ๐ฎ ๐ญ๐ฎ๐ฅ๐ฎ๐ง ๐๐ฆ๐ ๐ค๐๐ข๐ข๐ญ ๐ฅ๐๐๐ค ๐ฌ๐ข๐ซ๐ ๐ง๐โ๐๐๐ฬ ๐ฉ๐ซ๐๐ฌ๐ข๐ณ๐,โ nia hateten.
Xefe Aldeia Becuse-Kraik agradese bรก lรญder nasionรกl Kay Rala Xanana Gusmรฃo nuโudรกr manu aman Timor ninian neโebรฉ esforsu mรกsimu hamutuk ho maluk sira hotu, rai naโin hodi salva famรญlia hirak neโe no kontinua kria kondisaun ho kbiit rasik bรก famรญlia sira neโe mak ohin loron kontente hamutuk iha fatin ida-neโe.
โ๐๐๐ง๐๐ฌ๐๐ง ๐๐ฎ๐ญ๐จ๐ซ๐ข๐๐๐๐ ๐ฅ๐จ๐ค๐ฬ๐ฅ ๐ค๐จ๐ง๐ญ๐๐ง๐ญ๐ ๐ญ๐๐๐ญ๐๐๐๐ฌ ๐๐๐ข๐ง๐ก๐ข๐ซ๐ ๐ก๐๐ซ๐๐ ๐๐๐ฆ๐ขฬ๐ฅ๐ข๐ ๐ฌ๐ข๐ซ๐ ๐ง๐โ๐ ๐ง๐ข๐ ๐ฆ๐๐ญ๐๐ง-๐๐๐๐ง ๐ฅ๐ ๐ฆ๐จ๐ง๐ฎ ๐ญ๐ฬ๐ง ๐๐ฬ ๐ซ๐๐ข. ๐๐ฆ๐ข ๐ค๐จ๐ง๐ญ๐๐ง๐ญ๐ ๐ฅ๐ข๐ฎ-๐ญ๐ฬ๐ง ๐๐๐ข๐ง๐ก๐ข๐ซ๐ ๐ก๐๐ซ๐๐ ๐ฌ๐ข๐ซ๐ ๐ก๐๐ฅ๐ ๐ข๐ก๐ ๐๐๐ญ๐ข๐ง ๐๐ขโ๐๐ค ๐ง๐จ ๐๐ข๐ ๐ง๐ฎ ๐ง๐โ๐๐๐ฬ ๐จ๐๐๐ซ๐๐ฌ๐ ๐ก๐จ๐ฌ๐ข ๐ฆ๐๐ฎ๐ง ๐๐จ๐จ๐ญ ๐๐๐ง๐๐ง๐. ๐๐ ๐ซ๐๐๐๐ฌ๐ ๐ฆ๐จฬ๐ฌ ๐๐ฬ ๐๐๐ฆ๐ขฬ๐ฅ๐ข๐ ๐๐ข๐๐ข๐ ๐๐ฅ,โ nia agradese.
Koordenadรณr interinu MBX, Americo Maia esplika, orsamentu bรก uma hitu neโe mai-hosi osan privada Primeiru-Ministru nian no MBX responsabiliza kontrusaun ho voluntรกriu.
โ๐๐ญ๐ ๐ฌ๐๐ซ๐ฏ๐ข๐ฌ๐ฎ ๐๐ฎ๐ซ๐๐ง๐ญ๐ ๐๐ฎ๐ฅ๐๐ง ๐ญ๐จ๐ฅ๐ฎ ๐ฌ๐๐ฆ๐๐ง๐ ๐ซ๐ฎ๐. ๐๐จ๐ง๐ฌ๐ญ๐ซ๐ฎ๐ฌ๐๐ฎ๐ง ๐ง๐โ๐ ๐ก๐๐ก๐ฎฬ ๐ข๐ก๐ ๐ข๐ง๐ขฬ๐ฌ๐ข๐ฎ ๐๐ฎ๐ฅ๐๐ง ๐๐๐ซ๐ฌ๐ฎ ๐ง๐จ ๐ค๐จ๐ง๐ค๐ฅ๐ฎ๐ข ๐ข๐ก๐ ๐๐๐ข๐ฎ ๐ง๐ข๐ ๐ค๐ฅ๐๐ซ๐๐ง. ๐๐ญ๐-๐ง๐ข๐ ๐๐๐๐โ๐๐ง ๐ข๐ก๐ ๐ง๐โ๐ข๐ง-๐ฅ๐ข๐ฆ๐ ๐ก๐จ ๐๐ฃ๐ฎ๐๐๐ง๐ญ๐ ๐ง๐โ๐ข๐ง-๐๐. ๐๐ข๐ซ๐ ๐ง๐โ๐ ๐ข๐ญ๐-๐ง๐ข๐ ๐ฆ๐๐ฆ๐๐ซ๐ฎ ๐๐๐ ๐ง๐โ๐๐๐ฬ ๐ฌ๐๐ซ๐ฏ๐ข๐ฌ๐ฎ ๐ก๐จ ๐ฏ๐จ๐ฅ๐ฎ๐ง๐ญ๐ฬ๐ซ๐ข๐ฎ ๐ก๐จ๐๐ข ๐๐ฃ๐ฎ๐๐ ๐ค๐จ๐ง๐ฌ๐ญ๐ซ๐ฎ๐ข ๐๐ฬ ๐ข๐ญ๐-๐ง๐ข๐ ๐ฆ๐๐ฅ๐ฎ๐ค ๐ฌ๐ข๐ซ๐. ๐๐๐ข๐ง ๐ค๐๐ญ๐๐ค, ๐ฎ๐ฆ๐ ๐ฌ๐ข๐ซ๐ ๐ง๐โ๐ ๐๐๐ฅ๐ ๐ฌ๐๐ข ๐๐ฎ๐ง๐ข ๐ฆ๐๐ก๐จ๐ง ๐๐ฬ ๐ข๐ญ๐-๐ง๐ข๐ ๐ฆ๐๐ฅ๐ฎ๐ค ๐ฌ๐ข๐ซ๐,โ nia hateten.
Koordenadรณr Ekipa Servisu Sosiรกl MBX, Carlos de Deus agradese bรก servisu hamutuk durante prosesu tomak kontrusaun bรก uma hitu neโe toโo ohin maun boโot Kay Rala Xanana Gusmรฃo entrega bรก famรญlia sira hodi hela.
MBX kaer metin bรก prinsรญpiu ida katak โ๐๐จ๐ฅ๐จ ๐ฅ๐ข๐ฆ๐๐ง ๐๐ฬ ๐๐ฆ๐ ๐ก๐จ๐๐ข ๐ญ๐ฎ๐ฅ๐ฎ๐ง-๐ฆ๐๐ฅ๐ฎ ๐ข๐ก๐ ๐ญ๐๐ฆ๐ฉ๐ฎ ๐ฌ๐ฎ๐ฌ๐๐ซ ๐ง๐ข๐ ๐ฅ๐๐ซ๐๐งโ bazeia bรก prinsรญpiu fundamentรกl โ๐
๐ซ๐๐ญ๐๐ซ๐ง๐ข๐๐๐๐ ๐๐ฆ๐๐ง๐โ.
Prinsรญpiu Fraternidade Umana mak sai hanesan matan, tilun no ibun iha atividade hotu-hotu Movimentu Brigada Xanana nian.
Ida-neโe mak doutrina neโebรฉ Kay Rala Xanana Gusmรฃo hatuur ona iha membru hotu-hotu MBX nian kabaas leten.
Tanba neโe, MBX agora daudaun, ohin no aban pronto nafatin atu ezekuta servisu saida deโit mak iha oin hodi tulun maluk neโebรฉ presiza.
Uma foun hitu neโe ho medida kada uma 6×9 kompostu hosi kuartu haat, sala refeitรณriu no varanda.
Iha oportunidade neโe famรญlia hitu neโe mรณs oferese Cake aniversรกriu nian bรก lider nasionรกl Kay Rala Xanana Gusmรฃo neโebรฉ halo tinan moris iha 20 juรฑu 2025.
Partisipa iha serimรณnia entrega neโe autoridade lokรกl, ekipa Movimentu Brigada Xanana (MBX) no membru hosi famรญlia hitu neโe.
Molok neโe Tribunรกl Distritรกl Dรญli (TDD) hasai mandadu bรก autoridade polisiรกl hamutuk ho ekipa jestaun merkadu no ofisiรกl justisa iha segunda (30/01/2023) haleโu tuku 10:00 otl, husu atu uma kaโin hitu neโe hamamuk fatin ho obrigatoriamente tanba konsidera rai neโebรฉ sira okupa durante tinan 46 naโin mak Sebastiรฃo Lopes tuir aprovasaun hosi TDD bรก ninia reklamasaun katak nia mak titular bรก rai-neโe.
Prosesu ezekusaun sentesa neโebรฉ hasai tuir dalan legรกl iha Tribunรกl Primeira Instรกnsia Dรญli ho Nรบ NUC 1465/14.CVTDID, no hamutuk ho nia apensu sira no NUC,0250/15.CVTIDD, neโebรฉ ema hotu-hotu hatene ona ho naran โProsesu Becusseโ.
Iha momentu neโebรก kedan Primeiru-Ministru, Kay Rala Xanana Gusmรฃo hamriik defende famรญlia hitu neโe no la konsege hamamuk toโo halo tรกn uma foun neโebรฉ entrega ona bรก sira.
LINK FACEBOOK (Mรฉdia-GPM)